8 наурыз: Әйелдердің құқықтары мен қазіргі қоғамдағы өз-өзіне қарау мәселелері

Мимоза күні 8 наурыз – бұл ең біріншінден халықаралық әйелдердің тең құқықтар үшін, ең алдымен әділетті жұмыс ақысы мен сайлау құқығы үшін, күресінің ынтымақтастық күні. Бірақ бұны бүгін кім білсің? Қазір «Әйел күні» - мимозаның гүлдену кезеңінде Сочидегі қысқа демалыс сияқты әдемі және жеңіл. “Мимоза” да, мереке де алдамшы үйлесімділік пен сұлулық үшін шынайы мәнің жоғалтты. 8 наурыз – басқада мәні ауысқан заттар туралы ойлануға тамаша себеп. Қазіргі қоғамда әйелдердің құқықтары әйелдің “өзі үшін” өмір сүру құқығы, яғни өзімшілдік құқығы ретінде қайта қарастырыла бастады. Әйелдер журналдары, блогерлер, психологтар әйелдің басқа адамдардың проблемаларымен (яғни күйеуінің, балаларының, жұмысының проблемалары) азапталғанын және талғампаз шешім ұсынылғанын айтады: мұның бәрін былай жылжытып, “өзі үшін” өмір сүру керек. Әйелдің қажеттіліктері өте тар түсініледі: өзіңізге уақыт пен ақша жұмсау. Косметологқа барыңыз, киініңіз, маникюр жасаңыз, демалысқа барыңыз. “Өзіңізді жетілдіріп алыңыз”. Психологқа хабарласыңыз, ішіңіздегі “кішкентай қызды” аялап аяңыз. Сіздің «Мен» деген ішкі тұлғаңызды езіп жатқан, сіздің құлағыңызға жағымсыз сөздер айтатындарды өміріңізден былай ысырып тастаңыз. Жаңа «құқықтар мен бостандық» қазір мынандай: ананың шығармашылық тұлға болып, өз балаларының тәрбиесімен айналыспау құқығы; әженің немерелеріне қызығушылық танытпау құқығы:“ол өз балаларын өсірді, өмір сүруге құқылы”. “Мансаппен айналысу” және “үлкен бастық” болу құқығы немесе керісінше - “мен қызбын, көйлек алғым келеді және ештеңе шешкім келмейді, бәрі маған аспаннан түсу керек” стилінде өмір сүру құқығы. Бірақ ең бастысы және мызғымас нәрсе - еркін тұтыну құқығы. Алайда, 8 наурызда қызғалдақ сияқты үстіене төгілген құқықтар мен бостандықтардың көптігіне қарамастан, соңғы уақытта психологтардың қызметіне сұраныстың тез өсуі байқалады. Бұл таңқаларлық емес: қоғамдық орта сана мен сезімге қысым жасайды, экономика мен саясат қорқыныш пен үрей тудырады. Сонымен қатар, маңызды, шынымен алаңдататын нәрсе туралы айту – еңбектің мағынасыздығы, төмен жалақы, жұмыста да, жеке өмірде де өз ырыздығын үшін мәңгілік күрес, соғыстар мен апаттар басталған болашақ туралы айту ыңғайсыз және қауіпті. Коммерциялық негізде ақылы достық үшін құнарлы негіз пайда болды. Иә, психолог проблемаларды шеше алмайды: соғыстарды тоқтату, қоғамдық әл-ауқат пен қауіпсіздік деңгейін арттыру. Бірақ ол тыныштандырады, жұбатады, ойыңды басқа жаққа бағыттайды, қиын сұрақтарды бүркемелейді, “позитивті ойлауға” және барлық жағынан жағымды жағын көруге үйретеді. Әлемді өзгерту күш-қуатыңыз, ерік-жігеріңіз жоқ па? Онда әлемге деген көзқарасыңызды өзгертіңіз! Сіз бәріне көмектесе алмайсыз – өзіңізге көмектесіңіз! “Өзіннен ештене аяма”," Сен бұған лайықсың " – басына жарнама салатын осы ойларды қазіргі психология одан да қатты санада бекітеді. Психологиялық көмек – бұл да тауар. Сіз оған ақша жұмсауға лайықсыз! Сонымен қатар, әйелдің өмірінде оның белсенді қатысуың және ұғыуң қажет ететін сұрақтар жеткілікті. Дәстүрлі түрде бұл сұрақты жалықдан бастаса болады: толықтай тең жағдайда әйелдерге ер адамдарға қарағанда төмінірек ақы төлейді, ал көбінесе әйел адамдардың жалақысы ең төменгі жалақы деңгейінде. Әйел бала туудің қауіптеріне ұшырайды: жұмысқа қабылданбау қаупі ба, өйткені ол “декретке кетіп қалады”, өз мансабымен айналусы, маман ретінде даму мүмкіндіктері өте аз, өйткені балаларды тәрбиелеу, өсіруі ауыртпалығы тек қана әйел адамның мойнына ілініп қойылады. Балалар бой жеткен сайын, алаңдаушылықты көбейеді: қалай тәрбиелеу керек, дұрыс жолға қалай салу керек және қиын сәтте оларды қолдау үшін қайдан күш-жігер табуға болады. Зейнетке шығып немерелерін бағып отырсаң ғой, шіркін! Бірақ қайдағы зейнет? Оған бірінші жету керек, ал жеткең соң сол ақшаға аман қалып көр. Әйел өмірінің қанша маңызды сұрақтарын біз әлі қозғамадық: әйел бақыт мен отбасылық қатынастар, тұрғын үй мен ипотека, денсаулық пен медицина, үкіметтің алдында “азаматтардың заңды мүдделерін қорғау”, қылмыс пен өмір қауіпсіздігі, біреу үшін күнделікті өмірдің бөлігіне айналған қорқынышты соғыс қаупі бар.