ХХІ ғасырдың басы: Әйелдер мен азшылықтардың құқықтары үшін күрестің жаңа кезеңі
ХХІ ғасырдың басы – әйелдер мен әртүрлі азшылықтардың құқықтары үшін күресте жаңа серпін. Бұл күрестің жағымды жақтарынан басқа, оның шектен шыққан әдістері мен іс-шаралары туралы, мүмкін, тіпті қоғамдық өмірден және гендерлік мәселеден ең алыс адам естіген шығар. Бір жағынан – ескі бұйрықтардың қалдықтары және реакциялық элементтер үшін тиімді түрде ұсынылатын нақты проблемалар, екінші жағынан - радикалды феминистердің таңқаларлық ерсі қылықтары, тіпті әйел жынысын стигматизациялауды күшейтеді. Егер гендерлік даулар, тіпті марксистік және фронтальды чаттарда да, кейде конструктивті үлесі аз эмоциялар дауылы болса, прогрессивті ой жолына түсетін тоғышар не істеуі керек? Жауап қарапайым және болжамды – классиктердің тиісті әдебиеттеріне жүгіну.
Неміс және халықаралық коммунистік қозғалыс қайраткері Клара Цеткиннің туған күніне орай біз оның «Лениннің бүкіл жер жүзі әйелдерге айтқан өсиеттері» атты брошюрасын оқуды ұсынамыз. Брошюра В.И. Лениннің «жұмысшы әйелдерді азат ете ісін, әйелдердің өздері жүргізуге тиіс» деген дәйексөзінен басталады. Әрі қарай, әдемі және түсінікті тілмен Цеткин әйелдің өз уақытындағы жағдайын және оны жақсартуға бағытталған тарихи әрекеттерін жарықтандырып қана қоймайды. Барлық пайымдаудың мәнінде – 1917 жылғы Қазан төңкерісінің және социалистік жүйенің кеңестік әйелдің эмансипациясына әсерін жоғары бағалау. Автор Кеңес үкіметінің Кеңестік Ресейдің экономикалық өзгерістері тұрғысынан әйелдер халқын өмір мен мәдениеттің жоғары деңгейіне көтерудегі рөлін өте дәлелді, нақты және қол жетімді түрде сипаттайды. Автордың отбасы мен неке мәселесіне көңіл бөлуі және зерттеу қызығушылығы көп: «Революциялық экономия негізінде ері мен әйелінің арасында, еркек пен әйел жынысы арасында, тіпті ата-аналары мен балаларының арасында, ұлы, кіші жеткіншектердің арасында жаңа, революцияшыл қарым-қатынастар жасалып отыр».
Еңбек шағын әрі терең. Оқырманның тарихи білімін толықтырумен қатар, ол бүгінгі күнмен кейбір параллельдер жасауға және қызықты мәселені материалистік тұрғыдан түсінуге көмектеседі деп үміттенеміз.
Қазақстанның Еңбекшілер Ұйымы / Қызыл Отау Организация Трудящихся Казахстана / Красная Юрта